Ryczałt i rekompensata kosztów polowań

Z fiskusem za pan brat...

Pojawiła się stosunkowo nowa interpretacja prawa podatkowego w zakresie zryczałtowanej opłaty za tusze kupowane przez myśliwego na tzw. użytek własny w kontekście innej, opisanej dalej, formy otrzymywania przez myśliwego rekompensaty za odstrzeloną zwierzynę.
Interpretację IPPB4/4511-1042/15-4/MS2 wydał 04.12.2015 roku Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Oto treść problemu:

"W dniu 14 września 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia przychodu myśliwego.
Wnioskodawca jest myśliwym, członkiem koła łowieckiego, w którym stosowana jest procedura wypłacania myśliwemu, który pozyskał zwierzynę i dostarczył do punktu skupu 20% wartości tuszy. Przykład: myśliwy pozyskał sarnę, której tusza waży 18 kg, 1 kg sarniny w skupie to wartość 15 zł, wartość tuszy to 270,00 zł, wypłata dla myśliwego stanowi 20%, czyli 54,00 zł. Ww. wartość zarząd koła nie wypłaca myśliwemu, lecz księguje w poczet składek członkowskich myśliwego (wartość określona na 300,00 zł rocznie). W takiej sytuacji tworzy się grupa myśliwych, którzy nie muszą płacić składek, nawet przez kolejne lata w zamian gratyfikacji za polowanie. Jednocześnie w przypadku zakupu przez myśliwego tuszy dzika na użytek własny, bez względu na wagę, ustalono płatność ryczałtem w wysokości 120,00 zł. Według ceny rynkowej za 120,00 zł można kupić tuszę dzika o masie 26,70 kg. Jeżeli tusza odstrzelonego dzika waży np. 50 kg x 4,50 zł/kg = 225,00 zł, to myśliwy otrzymuje nieodpłatnie równowartość 23,3 kg dziczyzny w kwocie 105,00 zł. Od kwoty nadwyżki, ponad 120,00 zł zarząd nie pobiera podatku dochodowego od osób fizycznych. Wszyscy myśliwi, członkowie koła łowieckiego mogą dokonać zakupu tuszy zwierzyny z przeznaczeniem na użytek własny według jednakowych zasad, płacąc za nią wartość niższą od ceny rynkowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy myśliwy otrzymujący rekompensatę za strzeloną zwierzynę w wysokości 20% wartości tuszy zwierzyny uzyskuje dochód, od którego powinien odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych (zarząd koła nie wystawia PIT – u i nie odprowadza podatku)...
2. Czy myśliwy kupujący tuszę dzika na własny użytek według ryczałtu 120,00 zł, bez względu na wagę, osiąga przychód w wysokości różnicy między ceną rynkową a ryczałtem 120,00 zł, który to powinien stanowić podstawę do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy:

    Wnioskodawca uważa, że w przypadku otrzymania zwrotu kosztów polowania (polowanie wykonywane amatorsko, nie jest to wykonywanie pracy) myśliwy otrzymuje przychód na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego powinien zostać pobrany podatek oraz wystawiony PIT.
    W przypadku drugiego pytania wiadomo, że świadczenie jest częściowo odpłatne, przychodem osoby jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń określoną po cenie rynkowej, a odpłatnością ponoszoną według ryczałtu (art. 11 ust. 2b ww. ustawy). Od wyżej określonego przychodu zarząd koła zrzeszającego członków (myśliwych) powinien pobrać podatek i wystawić PIT.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca określił katalog źródeł przychodów. Do katalogu tego zalicza się wymienione w pkt 9 „inne źródła”.

Stosownie natomiast do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak wynika z powyższego przepisu katalog przychodów zaliczanych do tzw. przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym. Tym samym do tego źródła należy zaliczyć wszystkie inne przychody, które nie mogą być zakwalifikowane do pozostałych kategorii źródeł, szczegółowo wymienionych w treści art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 -15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ww. ustawy).

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej tego pojęcia, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.). Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie, kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie, że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu wskazuje, że w każdym przypadku, w którym podatnik (świadczeniobiorca) uzyska realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i jego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawca jest myśliwym, członkiem koła łowieckiego, w którym stosowana jest procedura wypłacania myśliwemu, który pozyskał zwierzynę i dostarczył do punktu skupu, 20% wartości tuszy. Ww. wartość zarząd koła nie wypłaca myśliwemu, lecz księguje w poczet składek członkowskich myśliwego. W takiej sytuacji tworzy się grupa myśliwych, którzy nie muszą płacić składek, nawet przez kolejne lata w zamian gratyfikacji za polowanie. Jednocześnie w przypadku zakupu przez myśliwego tuszy dzika na użytek własny, bez względu na wagę, ustalono płatność ryczałtem w wysokości 120,00 zł. Według ceny rynkowej za 120,00 zł można kupić tuszę dzika o masie 26.70 kg. Jeżeli tusza odstrzelonego dzika waży np. 50 kg x 4,50 zł/kg = 225,00 zł, to myśliwy otrzymuje nieodpłatnie równowartość 23,3 kg dziczyzny w kwocie 105,00 zł. Od kwoty nadwyżki, ponad 120,00 zł zarząd nie pobiera podatku dochodowego od osób fizycznych. Wszyscy myśliwi, członkowie koła łowieckiego mogą dokonać zakupu tuszy zwierzyny z przeznaczeniem na użytek własny według jednakowych zasad, płacąc za nią wartość niższą od ceny rynkowej.

O tym, czy uzyskana rekompensata za strzeloną zwierzynę oraz kupno tuszy dzika na własny użytek za niższą cenę (ustalony ryczałt) stanowi dla myśliwego przychód, decyduje okoliczność, czy takie świadczenie może otrzymać każdy myśliwy należący do danego koła łowieckiego. Jeżeli dla wszystkich myśliwych należących do koła ustalane są jednakowe zasady nabycia tuszy zwierzęcej, to uzyskana rekompensata, która jest księgowana w poczet składek członkowskich i obniżona cena nie mają charakteru indywidualnego i różnica między ceną rynkową a ryczałtem, nie stanowią przychodu dla myśliwego.

Nawiązując do powyższej definicji nieodpłatnych świadczeń, należy uznać, że Wnioskodawca (myśliwy) nie uzyska przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu otrzymanych świadczeń.

Biorąc powyższe pod uwagę, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że jako myśliwy otrzymując rekompensatę za strzeloną zwierzynę, która jest księgowana przez koło w poczet składek członkowskich oraz kupując tuszę dzika na własny użytek, płacąc ustalonym ryczałtem, otrzyma przychód podlegający opodatkowaniu. W konsekwencji koło łowieckie nie jest zobowiązane do wystawienia informacji podatkowych, tzn. nie jest zobowiązane do wystawienia informacji PIT-8C oraz żadnych innych obowiązków płatnika, w tym poboru zaliczek z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

I szkoda tylko, że prawo w naszym kraju nie jest stanowione z zachowaniem precedensu.